มีใครกำลังรู้สึกว่าไม่มีความสุขหรืออยู่ในความสัมพันธ์ที่ไม่ราบรื่นหรือเปล่าคะ? ถ้ามี เราอยากให้คุณลองอ่านบทความนี้กันดูค่ะ
ถ้าสาเหตุของการไม่มีความสุขนั้นมาจากการที่คุณรู้สึกไม่พอใจกับตัวเองเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งว่าคุณชอบนั่งไถฟีดดูชีวิตอันแสนสุขของคนอื่นๆ ผ่านโซเชียลมีเดีย แล้วก็หยุดเอาตัวเองไปเปรียบเทียบกับคนเหล่านั้นไม่ได้ ส่วนความสัมพันธ์ที่มีปัญหาก็เป็นเพราะคุณรู้สึกว่าถูกคู่ชีวิตควบคุมบงการมากเกินไป หรือแม้แต่มีประเด็นเรื่องการทำร้ายร่างกายและจิตใจเข้ามาเกี่ยวข้อง แต่คุณก็ยังยอมทนอยู่ในความสัมพันธ์นั้น …
ถ้าคุณกำลังเผชิญกับสถานการณ์เหล่านี้ สาเหตุเบื้องต้นนั้นอาจเป็นไปได้ว่า คุณขาด ‘ความเคารพในตัวเอง’ (self-respect) ค่ะ
การเคารพตัวเอง คือก้าวแรกสู่ความสุขที่แท้จริง ความรัก และการเคารพจากผู้อื่น
การเคารพในตัวเอง หรือ self-respect นั้น หมายถึงการเห็นคุณค่าในตัวเอง รวมทั้งการที่คุณยอมรับในสิ่งที่คุณเป็น ไม่ว่าจะรูปร่างหน้าตา นิสัยใจคอ ทัศนคติ ความเชื่อ ฯลฯ และคุณก็รู้สึกพึงพอใจกับสิ่งที่ตัวเองเป็นเหล่านั้น นอกจากนั้น การเคารพตัวเองยังหมายถึงการที่คุณพร้อมจะยืนหยัดในสิ่งที่คุณเป็น โดยไม่ยอมให้คนอื่นมาตัดสินหรือนิยามตัวคุณ
การเคารพตัวเองสำคัญกับชีวิตเราอย่างไร? เพื่อที่จะตอบคำถามนี้ได้ดียิ่งขึ้น เราจึงขอเริ่มต้นจากคำพูดของ Dr.Judith Zackson นักจิตวิทยา ผู้ก่อตั้งและผู้อำนวยการ Greenwich Psychology Group กันก่อนนะคะ จากนั้น เราจะค่อยๆ อธิบายให้คุณได้เข้าใจมากขึ้นค่ะ
“การเคารพในตัวเองคือการที่คุณรักตัวเองในแบบที่คุณเป็น สิ่งนี้คือรากฐานที่สำคัญของการยอมรับตัวเองและรักตัวเอง ถ้าปราศจากการเคารพตัวเองแล้ว ก็เป็นเรื่องยากที่จะใช้ชีวิตได้อย่างเต็มเปี่ยม มีความหมาย และมีความสุข”
“การเคารพตัวเองเป็นส่วนสำคัญของตัวตนของคุณ เพราะมันสะท้อนให้เห็นว่าคุณมองตัวเองอย่างไร ซึ่งภาพที่คุณมองเห็นตัวคุณเองนี้จะส่งผลถึงชีวิตของคุณในหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นงาน ความสัมพันธ์ และการอาศัยอยู่ร่วมกับผู้อื่น… การเคารพตัวเองคือก้าวแรกสู่การได้รับความรักและการเคารพจากผู้อื่น”
เช็กลิสต์! มาดูกันว่าคุณเป็นคนเคารพตัวเองหรือไม่
ถ้าใครยังไม่แน่ใจว่าจริงๆ แล้ว คุณเป็นคนเคารพตัวเองหรือไม่เคารพตัวเองกันแน่ ลองดูเช็กลิสต์ด้านล่างนะคะ
ถ้าคุณเป็น ‘คนเคารพตัวเอง’ คุณจะ…
- เชื่อในศักยภาพของตัวเองและมั่นใจในตัวเอง ทำให้คุณกล้าที่จะแสดงความคิดเห็นของตัวเองออกไป กล้าตัดสินใจและเผชิญหน้ากับความท้าทายต่างๆ
- ไม่จำเป็นต้องพึ่งพาการยอมรับจากผู้อื่น ไม่เอาตัวเองไปเปรียบเทียบกับผู้อื่น
- รู้จักศักยภาพของตัวเอง ทำให้คุณกล้าที่จะปฏิเสธในสิ่งที่เกินขอบเขตความสามารถของตัวคุณ และกล้าพูดคำว่า “ไม่” ต่อสิ่งที่จะทำให้คุณเสียเวลาหรือเสียสุขภาพจิต
- ในเรื่องของความสัมพันธ์ก็เช่นกัน คุณจะรู้จักปฏิเสธสิ่งที่เกินขอบเขตที่คุณตั้งไว้
- รู้จักยืนหยัดในสิทธิและคุณค่าของตัวเอง ไม่ยอมให้ใครมาเอาเปรียบหรือทำร้ายจิตใจได้
- ไม่ยึดติดกับคำวิจารณ์ด้านลบมากเกินไป แต่จะมองว่าความผิดพลาดคือโอกาสของการเรียนรู้
ถ้าคุณมีคุณสมบัติเหล่านี้ ยินดีด้วยค่ะ เพราะคุณคือ 🙂 คนที่เคารพตัวเอง 🙂 และสิ่งที่ชีวิตของคุณจะได้รับกลับมาก็คือ การมีความสุขจริงแท้จากภายใน เพราะคุณพอใจในสิ่งที่คุณเป็นและมี จิตใจของคุณถือว่าแข็งแกร่งพร้อมที่จะรับมือกับความเครียด ความวิตกกังวล และความรู้สึกด้อยค่าต่างๆ ที่สำคัญที่สุด คนที่เคารพตัวเองจะรู้จักเคารพผู้อื่นด้วย และจะดึงดูดความรักและความสัมพันธ์ที่ดีเข้ามาในชีวิต
ถ้าคุณเป็น ‘คนไม่เคารพตัวเอง’ คุณจะ…
- พึ่งพาการยอมรับจากผู้อื่นเพื่อให้ตัวเองรู้สึกมีคุณค่าหรือมีความสุข เช่น เมื่อคุณได้ทำกิจกรรมที่คุณมีความสุข คุณก็ยังจำเป็นต้องเอากิจกรรมนั้นไปโพสต์ในโซเชียลมีเดีย เพื่อหวังให้คนอื่นๆ เห็นว่าคุณมีความสุขด้วย
- วิตกกังวลว่าคนอื่นๆ จะมองคุณอย่างไร ขาดความมั่นใจในตัวเอง
- เปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นตลอดเวลา จนไม่เคยรู้สึกพอใจกับสิ่งที่มี
- กลัวการตั้งขอบเขต ทั้งในเรื่องงานและความสัมพันธ์ หรือเป็น คนที่ปฏิเสธคนอื่นไม่เป็น (people pleaser) แต่จะอ่อนข้อยอมให้คนรอบข้างตลอดเวลาเพื่อหวังจะได้รับความรักและการยอมรับจากคนเหล่านั้น
- ยึดติดกับคำวิจารณ์ด้านลบมากเกินไป และเมื่อเจอกับคำวิจารณ์ที่ไม่เป็นธรรม ก็ไม่กล้าที่จะลุกขึ้นมาปกป้องตัวเอง
ถ้าคุณมีคุณสมบัติเหล่านี้ คุณต้องรีบหาทางเปลี่ยนแปลงแก้ไขตัวเองแล้วล่ะค่ะ เพราะคุณคือ 🙁 คนที่ไม่เคารพตัวเอง 🙁โดยสิ่งที่คุณจะต้องเผชิญเมื่อเป็นคนไม่เคารพตัวเองคือ การใช้ชีวิตอย่างปราศจากความหมายและความสุข เพราะเป้าหมายในชีวิตของคุณจะเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ ตามปัจจัยภายนอก คุณยังมักจะมีทัศนคติด้านลบต่อตัวเอง ขาดความมั่นใจ ขาดความรับผิดชอบ ขาดแรงบันดาลใจ จำเป็นต้องพึ่งพาคนอื่นตลอดเวลา รวมทั้งยังอาจปล่อยปละละเลยการดูแลตัวเองทั้งในเรื่องสุขภาพกายและใจ ที่สำคัญ เมื่อคุณไม่สามารถยืนหยัดต่อสู้ในสิ่งที่คุณเป็นและสร้างขอบเขตของตัวเองได้ คุณจึงมักตกอยู่ในความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ (toxic relationship) ไม่ว่าจะเป็นการถูกเอาเปรียบ การทำร้ายจิตใจและร่างกาย
วิธีพัฒนาความเคารพในตัวเอง
ถ้าคุณทำเช็กลิสต์ด้านบนแล้ว ผลออกมาว่าคุณเป็นคนไม่เคารพตัวเอง อย่าเพิ่งท้อแท้และโทษตัวเองไปมากกว่านี้นะคะ อย่าลืมว่า เราสามารถพัฒนาตัวเองได้เสมอ ขึ้นอยู่กับว่าคุณจะเปิดใจพร้อมยอมรับการเปลี่ยนแปลงไปสู่ตัวตนใหม่ที่ดีกว่าหรือเปล่า
- หาให้เจอว่าอะไรคือสิ่งสำคัญในชีวิตของคุณ
เริ่มจากให้คุณลองจินตนาการดูว่า จู่ๆ คุณก็สูญเสียทุกอย่างที่คุณมีในชีวิตออกไปทั้งหมด จนเหลือแต่ตัวคุณคนเดียวเพียงลำพัง จากนั้น ถามตัวเองว่า อะไรคือสิ่งที่สำคัญสำหรับคุณ อะไรคือสิ่งที่เมื่อคุณขาดไปแล้ว ชีวิตคุณถึงได้หมดความหมายและความสุขไป
- ให้ความสำคัญกับปัจจัยภายใน
ระหว่างที่คุณกำลังหาคำตอบนั้น คุณอาจเผชิญกับความลังเลว่า สิ่งสำคัญอาจเป็นปัจจัยภายนอก อย่าง รูปร่างหน้าตา ตำแหน่งหน้าที่การงาน ข้าวของเงินทอง หรือแม้แต่ยอด like ยอด follow ในโซเชียลมีเดีย ถ้าคุณเกิดความคิดเช่นนี้ เราอยากให้คุณพยายามเตือนตัวเองว่า สิ่งเหล่านั้นไม่ใช่หัวใจที่แท้ของความสุขเลย แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดในชีวิตของคุณ คือเป้าหมายในชีวิต ครอบครัว เพื่อน และคนที่คุณรักและรักคุณต่างหาก
- ยอมรับและให้อภัยตัวเอง
ในระหว่างที่คุณกำลังสำรวจตัวเอง คุณอาจเจอกับนิสัยที่ไม่ค่อยจะดีสักเท่าไร ปมด้อย หรืออะไรก็ตามแต่ที่คุณรู้สึกไม่พอใจกับตัวเองเลย อันดับแรก เราอยากให้คุณยอมรับสิ่งเหล่านั้นเสียก่อน เพราะนี่คือสิ่งที่คุณเป็น และหากมีสิ่งไหนที่สามารถปรับปรุงเปลี่ยนแปลงได้ ให้คุณลงมือทำ แก้ไขข้อผิดพลาดเหล่านั้นให้ดียิ่งขึ้น
- หาต้นตอที่ทำให้คุณเกิดความรู้สึกไม่ดีกับตัวเอง
สมมติว่าคุณมักรู้สึกไม่ดีกับตัวเองทุกครั้งที่เห็นชีวิตแสนสุขของคนอื่นๆ ในโซเชียลมีเดีย และหยุดเอาตัวเองไปเปรียบเทียบกับพวกเขาไม่ได้ ให้คุณพยายามลด-ละ-เลิกการเสพข่าวสารเหล่านั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เราเคยบอกกันไปแล้วว่า ภาพที่เราเห็นในโซเชียลมีเดียเหล่านั้นมักถูกเสริมเติมแต่งจนผิดเพี้ยนไปจากความจริงทั้งนั้น และถ้าคุณไม่พอใจกับรูปร่างของตัวเอง ให้คุณลุกขึ้นมาพยายามเปลี่ยนแปลงเท่าที่เป็นไปได้ เช่น ออกกำลังกาย ควบคุมอาหาร ฯลฯ แต่อย่าตั้งเป้าว่าคุณต้องมีหุ่นดีเพอร์เฟกต์เหมือนบรรดาเซเลบริตี้ เพราะอย่าลืมว่าเรื่องรูปร่างหน้าตาเป็นแค่ปัจจัยนอก และสิ่งสำคัญยิ่งกว่าคือสุขภาพกาย-ใจที่แข็งแรงต่างหาก หาตัวตนที่แท้ของคุณให้เจอ แล้วโฟกัสกับสิ่งนั้น เช่น คุณอาจรูปร่างไม่ดีเท่านางแบบ แต่คุณมีสุขภาพแข็งแรงพร้อมดูแลตัวเองและคนในครอบครัวได้ หรือคุณมีความสามารถในการทำงานที่คุณทำอยู่ และคุณควรภูมิใจกับสิ่งนั้น
- อย่ายอมให้คนอื่นมาทำให้คุณรู้สึกแย่กับตัวเอง
เพราะถ้าคุณไม่ยินยอมเสียอย่าง ไม่ว่าใครจะพูดหรือทำอะไร พวกเขาก็ไม่สามารถทำร้ายคุณได้อย่างแน่นอน เตือนตัวเองไว้เสมอว่า ในเมื่อเราเคารพคนอื่นได้ เราก็ต้องเคารพและปกป้องตัวเองได้เหมือนกัน
ปี 2568 ที่เพิ่งเริ่มต้นนี้ เราอยากให้คุณๆ ที่ยังขาดความเคารพตัวเอง ได้หันมาเริ่มรู้จักเคารพตัวเองเพื่อเป็นของขวัญที่ดีที่สุดแก่ตัวคุณกันนะคะ เพราะอย่าลืมว่าถ้าคุณเคารพคนอื่นได้ คุณก็ควรเคารพตัวเองได้เหมือนกัน ที่สำคัญ เมื่อคุณรักและเคารพตัวเอง คุณก็จะได้รับความรักและความเคารพจากผู้อื่นกลับมาอย่างแท้จริงด้วย
–
ที่มา:
verywellmind.com
psychcentral.com
