หลังจากควีนเอลิซาเบธที่ 2 สวรรคตเมื่อ 8 กันยายน 2022 ที่ผ่านมา เราก็ได้ผ่านตาเรื่องราวสุดประทับใจหลายเรื่องเกี่ยวกับท่าน หนึ่งในเรื่องน่าประทับใจที่ดูจะถูกใจทั้งคนรักสัตว์และคนรักสุขภาพคือ เรื่องที่ควีนโปรดปรานหมาคอร์กี้มาตั้งแต่เป็นเด็กและเลี้ยงเจ้าหมาขาสั้นพันธุ์นี้มาหลายต่อหลายตัวตลอดชีวิตของพระองค์ แต่เมื่อล่วงเข้าสู่ช่วงอายุหนึ่ง ควีนกลับไม่ได้หาหมาคอร์กี้มาเลี้ยงแทนตัวที่ตายไป ด้วยอาจเพราะกลัวว่าพระองค์มีพระชนม์มากแล้ว แต่หลังจากเจ้าชายฟิลลิป พระสวามี สิ้นพระชนม์ไปเมื่อปี 2021 ลูกหลานก็ได้หาหมาคอร์กี้มาให้พระองค์เลี้ยงอีกครั้งเพื่อคลายความเหงาและความคิดถึง
เรื่องราวนี้แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการเยียวยาจิตใจของสัตว์เลี้ยงที่มีต่อผู้สูงอายุ (Pet Therapy for Seniors) ที่ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม เมื่อได้สัมผัสกับความน่ารัก อ่อนโยน ไร้เดียงสาของสัตว์เลี้ยง เช่น หมา แมว กระต่าย นก ฯลฯ ก็ย่อมมีความสุขตามไปด้วยทั้งนั้น
แต่นอกเหนือจากการเยียวยาทางจิตใจ สัตว์เลี้ยงยังช่วยให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพทางกายดีขึ้นได้อีกด้วย วันนี้ เราจะมาไล่เรียงให้ดูว่ามีอะไรกันบ้าง
เพื่อนคลายเหงา ป้องกันซึมเศร้า
ในประเทศตะวันตก ผู้สูงอายุหลายคนอาศัยอยู่บ้านตามลำพัง โดยเฉพาะเมื่อคู่ชีวิตได้ตายจากไป ส่วนในประเทศไทย แม้ปู่ย่าตายายจะอาศัยอยู่กับลูกหลาน แต่ระหว่างวันที่ลูกๆ ออกไปทำงาน หลานๆ ออกไปเรียนหนังสือ ก็อาจเกิดความเปลี่ยวเหงาและซึมเศร้าได้ การมีสัตว์เลี้ยงอยู่ที่บ้านจึงเป็นเพื่อนแก้เหงาให้ผู้สูงอายุได้อย่างดี
รู้สึกถึงคุณค่าในตัวเอง อยากมีชีวิตต่อไป
เราๆ ที่ยังมีภาระหน้าที่การงานอยู่อาจไม่เข้าใจจิตใจของผู้สูงอายุ เพราะบางครั้งเมื่อเป็นฝ่ายนั่งๆ นอนๆ คอยให้ลูกหลานดูแล ไม่มีภาระใดๆ ต้องรับผิดชอบ ก็อาจหมดแรงขับที่จะมีชีวิตต่อไป เห็นได้จากผู้สูงอายุที่เกษียณจากการทำงานหลายรายที่มักเกิดอาการ “เฉา” จนสุขภาพทรุดโทรมลงอย่างรวดเร็ว แต่หากมีหมาหรือแมวสักตัวให้ผู้สูงอายุได้คอยดูแล ก็เหมือนเป็นการมอบหน้าที่สำคัญให้ท่านได้รับผิดชอบ โดยเฉพาะเมื่อเกิดความรักความผูกพันกับสัตว์เลี้ยงจนรู้สึกเหมือนลูกหลานอีกคนหนึ่ง ผู้สูงอายุก็มีแนวโน้มที่อยากจะมีชีวิตยืนยาว มีกำลังใจดูแลตัวเองให้สุขภาพแข็งแรง เพื่อจะได้ดูแลเจ้าตัวเล็กเหล่านั้นต่อไป
กระตุ้นให้เคลื่อนไหวร่างกายมากขึ้น
เมื่ออายุมากขึ้น คนส่วนมากมักจะเดิน ยืน หรือเคลื่อนไหวร่างกายน้อยลง ทำให้ไม่ได้ออกกำลังกายเพียงพอ อันเป็นสาเหตุนำไปสู่โรคภัยไข้เจ็บมากมาย แต่หากเราหาหมาตัวเล็กๆ มาให้ปู่ยาตายายของเราเลี้ยงสักตัว ท่านก็จะได้มีแรงจูงใจพาน้องออกไปเดินเล่นข้างนอกเป็นประจำทุกวัน (โดยลูกหลานอาจตามไปดูแลด้วย) แถมเวลาพาหมาเดินในหมู่บ้าน ก็ยังเปิดโอกาสที่จะได้สนทนาพูดคุยกับเพื่อนบ้านมากขึ้นด้วย เพราะคนรักหมาเมื่อเห็นหมาก็อยากจะเข้ามาทักทายหรือพูดคุยกับทั้งหมาและเจ้าของด้วยทั้งนั้น ส่วนผู้สูงอายุท่านไหนที่เลือกเลี้ยงแมว ก็จะได้บริหารร่างกายมากขึ้นเมื่อเอาของเล่นมาเล่นกับเจ้าเหมียว รวมทั้งเวลาทำความสะอาดกระบะทรายแมวด้วย 😀
ช่วงเวลาคุณภาพกับน้องๆ ช่วยลดความดันโลหิต
ความน่ารักไร้เดียงสาของสัตว์เลี้ยงทำให้คนรอบข้างได้ยิ้มได้หัวเราะกันมานักต่อนัก เช่นเดียวกับเวลาที่ได้ลูบขนนุ่มๆ เกาพุงนิ่มๆ ของเจ้าตัวซนทั้งหลายที่ทำให้เราลืมความทุกข์ในใจไปได้เป็นปลิดทิ้ง การใช้เวลาร่วมกับสัตว์เลี้ยงที่เรารักจึงช่วยผ่อนคลายความเครียดให้กับผู้สูงอายุได้อย่างดี ทำให้ช่วยลดความดันโลหิต รวมทั้งอัตราการเต้นของหัวใจให้อยู่ในเกณฑ์ปกติได้ นี่ยังไม่นับ เสียง purr อันมหัศจรรย์ของเจ้าเหมียว ที่ส่งผลดีมากมายต่อสุขภาพของเราอีกด้วยนะ
เช็คลิสต์! ก่อนตัดสินใจหาสัตว์เลี้ยงมาให้ผู้สูงอายุ
แต่ก่อนจะหาหมาแมวมาเป็นเพื่อนคลายเหงาให้ผู้สูงวัยที่บ้าน เราคงต้องเตือนคุณก่อนว่า ไม่ใช่ผู้สูงอายุทุกคนที่เหมาะจะเลี้ยงสัตว์ และการเลือกชนิดของสัตว์เลี้ยงก็ควรประเมินตามข้อจำกัดต่างๆ ของผู้สูงอายุและที่อยู่อาศัยด้วย ที่สำคัญ เราอยากให้คุณพิจารณาความพร้อมให้ถี่ถ้วน เพราะสัตว์เลี้ยงก็มีชีวิตจิตใจ ก่อนจะรับเขามาเลี้ยงก็ต้องมั่นใจด้วยว่าสามารถดูแลพวกเขาให้มีชีวิตที่ดีและปลอดภัยได้
เป็นคนรักสัตว์หรือมีประสบการณ์เลี้ยงสัตว์มาก่อน
ถ้าผู้สูงอายุที่บ้านไม่ใช่คนรักสัตว์เป็นทุนเดิม ลูกหลานอาจต้องคิดให้หนักหน่อยว่าควรรับสัตว์เลี้ยงมาเป็นเพื่อนท่านหรือไม่ หากตัดสินใจรับน้องหมาน้องแมวเข้ามาในบ้าน ควรมีผู้ที่ทำหน้าที่ดูแลสัตว์เลี้ยงเป็นหลัก และให้ผู้สูงอายุค่อยๆ ทำความรู้จักสัตว์เลี้ยงอย่างค่อยเป็นค่อยไป
ไม่มีข้อจำกัดด้านร่างกาย
หากผู้สูงอายุต้องใช้รถเข็นหรือเคลื่อนไหวได้ลำบาก การรับน้องหมามาเป็นเพื่อนท่านอาจไม่ใช่ความคิดที่ดีนัก ตัวเลือกที่ดีกว่าอาจเป็นแมว กระต่าย นก หรือแม้แต่ปลาสวยงาม
เลือกพันธุ์ของสัตว์เลี้ยงให้เหมาะสม
แน่นอนว่าน้องหมาสำหรับเป็นเพื่อนผู้สูงอายุไม่ควรจะเป็นหมาไซส์ใหญ่เกินกว่าที่ท่านจะดูแลไหว อีกอย่างที่ควรคำนึงคือ น้องหมาบางสายพันธุ์ก็ขึ้นชื่อว่าบ้าพลังเกินไป เช่น บีเกิ้ล แจ๊ครัสเซล จึงอาจไม่เหมาะอีกเช่นกัน หรือแมวสายพันธุ์จากต่างประเทศมักมีปัญหาเรื่องขนร่วง หากสมาชิกในครอบครัวไม่พร้อมสำหรับการดูแลรักษาความสะอาดก็อาจเป็นการเพิ่มปัญหาเรื่องสุขอนามัย
เตรียมแผนการดูแลสำรองสำหรับน้องๆ
ช่วงเวลาที่ได้อยู่ร่วมกับสัตว์เลี้ยงแสนรักนั้นเต็มไปด้วยความสุข แต่เราก็ต้องเตรียมแผนสำรองสำหรับความทุกข์ที่อาจเกิดขึ้นด้วย… หากสัตว์เลี้ยงจากโลกนี้ไปก่อนผู้สูงอายุ ครอบครัวคงต้องช่วยกันดูแลจิตใจของท่านให้ดี แต่หากผู้สูงอายุเสียชีวิตลงก่อน ลูกหลานที่อยู่ข้างหลังก็ต้องมั่นใจว่าจะสามารถรับดูแลสัตว์เลี้ยงต่อไปให้ได้อย่างดี เพราะอย่าลืมว่าสัตว์เลี้ยงนั้นก็คือสมาชิกในครอบครัวและเป็นหัวใจของผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว
สุดท้าย ถ้าตกลงใจแล้วว่าจะรับสัตว์เลี้ยงมาเป็นสมาชิกใหม่ในบ้านเพื่อคลายเหงาให้ผู้สูงวัย เราอยากแนะนำให้ใช้การรับอุปการะหมาแมวด้อยโอกาสแทนการซื้อ เพราะยังมีหมาแมวอีกมากที่ต้องการบ้านที่อบอุ่น และการซื้อสัตว์เลี้ยงจากฟาร์มบางแห่งก็อาจเป็นการสนับสนุนการทรมานสัตว์โดยไม่รู้ตัว หากสนใจ adopt, don’t shop ลองดูได้จาก มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย (Soi Dog)
–
