อาการเส้นประสาทอักเสบรักษาหายได้ หากรักษาอย่างถูกต้อง

อาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบ เป็นส่วนหนึ่งของอาการโรคปลายประสาทอักเสบที่เกิดขึ้นเนื่องจากการเสื่อมของเส้นประสาทส่วนปลายในระบบประสาท ซึ่งสาเหตุของอาการเส้นประสาทอักเสบ หรือสาเหตุปลายประสาทอักเสบนั้น อาจเกิดจากปัจจัยหลากหลายที่มีความแตกต่างกันไป ไม่ว่าจะเป็นเกิดจากการติดเชื้อ การบาดเจ็บ ภาวะอื่น ๆ อย่างการได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ หรือการได้รับสารพิษมากเกินไป รวมถึงโรคร้ายจากภูมิคุ้มกันผิดปกติ เป็นต้น โดยปัจจัยที่เป็นสาเหตุเหล่านี้ล้วนส่งผลให้เส้นประสาทถูกทำลายหรือถูกทำให้เสียหายด้วยกันทั้งนั้น 

สำหรับอาการที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่ของผู้ที่มีอาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบ มักพบว่ามีอาการอ่อนแรง ชา และเจ็บปวดในบริเวณที่เส้นประสาทถูกทำลาย โดยอาการเหล่านี้ยังพบได้มากในกลุ่มที่มีอายุ 30 ปีขึ้นไป เนื่องจากความเชื่อมโยงของอายุกับความเสื่อมของร่างกายส่งผลให้ปัจจัยเสี่ยงบางอย่างเพิ่มความอ่อนแอต่อการเกิดอาการเส้นประสาทอักเสบที่เป็นส่วนหนึ่งของอาการโรคปลายประสาทอักเสบได้ เช่น 

• ผู้ป่วยโรคเบาหวาน 
• การพักผ่อนไม่เพียงพอ 
• การดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ 
• การสูบบุหรี่เป็นประจำ 
• การรับประทานอาหารไม่ครบ 5 หมู่ หรือการรับประทานอาหารที่ให้สารอาหารต่อร่างกายไม่เพียงพอ การที่ร่างกายขาดวิตามินที่สำคัญ เช่น บี 1 บี 6 และบี 12 
• การใช้ยา หรือการรับประทานยาที่อาจเกิดผลข้างเคียงเกี่ยวข้องกับเส้นประสาท

ถึงแม้การอักเสบของเส้นประสาทจะเกิดได้จากปัจจัยหลาย ๆ อย่าง แต่หากได้รับการประเมินจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและได้รับการรักษาอย่างถูกต้องตรงกับสาเหตุและอาการก็จะทำให้อาการเส้นประสาทอักเสบฟื้นฟูดีขึ้นและหายได้ตามลำดับ 

ความผิดปกติที่เส้นประสาทแต่ละเส้น เมื่อมีอาการเส้นประสาทอักเสบ

อย่างที่รู้กันไปแล้วในเบื้องต้นว่าอาการและสาเหตุปลายประสาทอักเสบนั้น เกิดขึ้นจากความเสื่อมของเส้นประสาทในส่วนปลายด้วยปัจจัยต่าง ๆ ซึ่งในร่างกายของคนเราระบบประสาทส่วนปลายมีบทบาทสำคัญในการประสานคำสั่งระหว่างระบบประสาทส่วนกลางและกล้ามเนื้อ โดยรับคำสั่งจากระบบประสาทส่วนกลางและส่งต่อคำสั่งไปยังกล้ามเนื้อ ทำให้ร่างกายของเราสามารถเคลื่อนไหวตามคำสั่งที่ได้รับและรับรู้ความรู้สึกได้ 

ระบบประสาทส่วนปลายก็จะมีเส้นประสาทหลายคู่มาก ๆ ที่ทำงานร่วมกัน และในจำนวนนี้ เส้นประสาทคู่ที่ 7, เส้นประสาทคู่ที่ 8 และเส้นประสาทคู่ที่ 5 รวมถึงเส้นประสาทคู่ที่ 3, 4, 6 จะมีความเกี่ยวข้องกับลักษณะของอาการผิดปกติที่พบเมื่อร่างกายของเรามีอาการเส้นประสาทอักเสบเป็นพิเศษ เนื่องจากความผิดปกติต่าง ๆ อย่างอาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบมักจะเป็นผลมาจากการทำงานร่วมกันที่ซับซ้อนระหว่างคู่เส้นประสาทเฉพาะที่ทำงานผิดปกตินั่นเอง ซึ่งผลที่ตามมาของการอักเสบอาจแสดงอาการได้หลากหลาย โดยจะส่งผลต่อการทำงานของประสาทสัมผัส การเคลื่อนไหว และระบบประสาทอัตโนมัติ ความผิดปกติที่แสดงออกเนื่องจากการอักเสบของคู่เส้นประสาทเหล่านี้อาจมีตั้งแต่ผลกระทบเฉพาะที่ เช่น กล้ามเนื้อใบหน้าอ่อนแรงและการรบกวนทางการได้ยิน ไปจนถึงผลกระทบต่อระบบที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น ซึ่งครอบคลุมถึงความบกพร่องในการเคลื่อนไหวของดวงตาและความผิดปกติทางประสาทสัมผัส

เส้นประสาทคู่ที่ 3, 4 และ 6 

หากเส้นประสาทคู่ที่ 3, 4 และ 6 เกิดการทำงานผิดปกติ จะนำไปสู่ปัญหาเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวและการควบคุมดวงตา โดยผู้ที่มีอาการเส้นประสาทอักเสบจากเส้นประสาทคู่ที่ 3, 4 และ 6 มักจะมีอาการมองเห็นภาพซ้อน ซึ่งการอักเสบของเส้นประสาทเหล่านี้มักพบในผู้ป่วยเบาหวาน, ผู้ที่มีความดันโลหิตสูง หรือได้รับการบาดเจ็บที่ศีรษะ รวมถึงการติดเชื้อบางอย่าง

เส้นประสาทคู่ที่ 5  

เส้นประสาทคู่ที่ 5 นี้มีหน้าส่งข้อมูลประสาทสัมผัสจากใบหน้าไปยังสมอง ซึ่งอาการเส้นประสาทอักเสบของเส้นประสาทนี้อาจทำให้เกิดอาการปวดใบหน้าอย่างรุนแรงและปวดแบบกะทันหัน มีความรู้สึกเหมือนถูกเข็มทิ่ม รู้สึกเสียว หรือมีความรู้สึกคล้ายถูกไฟฟ้าช็อต โดยทั่วไปแล้วจะส่งผลต่อใบหน้าด้านใดด้านหนึ่ง ซึ่งอาจถูกกระตุ้นให้ได้รับความเจ็บปวดได้ง่าย ๆ จากการสัมผัสใบหน้าหรือการเคี้ยวอาหาร เป็นต้น

เส้นประสาทคู่ที่ 7 

การอักเสบของเส้นประสาทคู่ที่ 7 อาจนำไปสู่ภาวะที่เรียกว่า Bell’s palsy การอักเสบนี้อาจทำให้ใบหน้าด้านใดด้านหนึ่งอ่อนแรงหรือเป็นอัมพาต ส่งผลให้ใบหน้าบิดเบี้ยวได้ ส่วนหนึ่งของอาการเส้นประสาทอักเสบคู่นี้ ยังเกิดจากการติดเชื้อไวรัสในช่วงที่ร่างกายพักผ่อนน้อย และเกี่ยวข้องกับความเครียด หรือการที่ร่างกายมีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอนั่นเอง

เส้นประสาทคู่ที่ 8 

หากเส้นประสาทคู่ที่ 8 อักเสบและทำงานผิดปกติอาจทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น เวียนศีรษะ  เกิดอาการบ้านหมุน สูญเสียการได้ยิน และหูอื้อได้ (ได้ยินเสียง เช่น เสียงอื้อในหู) เนื่องจากเส้นประสาทคู่ที่ 8 นี้ มีหน้าที่ในการส่งข้อมูลการได้ยินและความสมดุลจากหูชั้นในไปยังสมอง ที่สำคัญการอักเสบของเส้นประสาทคู่นี้ยังอาจส่งผลให้การได้ยินและการทรงตัวหยุดชะงักอีกด้วย

เรียกได้ว่าอาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบนี้ ส่งผลต่อเส้นประสาทสมองและทำให้เกิดอาการตามมาได้หลายอย่าง เช่น ใบหน้าอ่อนแรง ปัญหาการทรงตัว มองเห็นภาพซ้อน และปวดใบหน้าอย่างรุนแรง ดังนั้นหากใครที่กำลังพบกับอาการใด ๆ ข้างต้นนี้ ขอแนะนำให้รีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการประเมินและวินิจฉัยโรคอย่างเหมาะสมทันที เพื่อให้สามารถฟื้นฟูเส้นประสาทที่ได้รับความเสียหายได้ทันเวลา

แนวทางการรักษาเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการเส้นประสาทอักเสบ

อาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบนั้นเกี่ยวข้องกับสาเหตุปลายประสาทอักเสบ ซึ่งแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะปรับแนวทางการรักษาให้มีความเหมาะสมตามความรุนแรงของอาการและเส้นประสาทเฉพาะที่ได้รับผลกระทบเพื่อการฟื้นฟูการทำงานของเส้นประสาทให้เป็นปกติ ซึ่งแนวทางในการรักษาก็มีหลากหลายแนวทางมาก ๆ ตั้งแต่แนวทางการรักษาแบบทั่วไปไปจนถึงแนวทางการรักษาที่มีความเฉพาะเจาะจง ยกตัวอย่างเช่น..

✔ การปรับเปลี่ยนแนวทางการใช้ชีวิตประจำวัน

• หันมาอาบน้ำอุ่น

การแช่ตัวในอ่างน้ำอุ่นช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิต บรรเทาอาการชา และลดความเจ็บปวดในบริเวณที่ได้รับผลกระทบได้

• ควบคุมน้ำหนักและการควบคุมน้ำตาลในเลือด

การรักษาน้ำหนักให้เหมาะสมและการรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้มีความสมดุล โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่เป็นโรคระบบประสาทที่เกี่ยวข้องกับโรคเบาหวาน เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันความเสียหายของเส้นประสาทและอาการเส้นประสาทอักเสบ

• หลีกเลี่ยงสารพิษและสารเคมี การหลีกเลี่ยงสารเคมีที่อาจทำให้เกิดการระคายเคือง ไม่สัมผัสกับสารเคมีนั้น ๆ โดยตรง สามารถป้องกันความเสียหายของเส้นประสาทได้ ซึ่งสารพิษและสารเคมีที่มักเกี่ยวข้องกับอาการโรคปลายประสาทอักเสบ เช่น ทินเนอร์ สารขจัดคราบมัน และสารทำความสะอาด รวมถึงสารกำจัดศัตรูพืชบางชนิด

• รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ 

การรับประทานอาหารหลากหลายจากอาหารทั้ง 5 หมู่ จะช่วยป้องกันการที่ร่างกายขาดสารอาหาร หรือขาดวิตามินได้ 

• ลด ละ เลิก แอลกอฮอล์และบุหรี่ 

การลดปริมาณแอลกอฮอล์และลดการสูบบุหรี่สามารถชะลอการลุกลามของความเสียหายของเส้นประสาทได้ เนื่องจากทั้งแอลกอฮอล์และบุหรี่จะไปขัดขวางการดูดซึมและการเผาผลาญของสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายและเส้นประสาท

✔ การออกกำลังกายและเสริมสร้างกล้ามเนื้อ

• หันมาออกกำลังกายเป็นประจำ

การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อและส่งเสริมสุขภาพของเส้นประสาทได้อย่างดี

• เน้นการออกกำลังกายเพื่อการบำบัด

การออกกำลังกายในรูปแบบที่มีการออกแบบมาเพื่อบริเวณที่ได้รับผลกระทบโดยเฉพาะสามารถช่วยในการฟื้นฟูกล้ามเนื้อและเส้นประสาทให้ทำงานได้อย่างปกติ 

✔ การรักษาด้วยวิธีเฉพาะทางจากการประเมินของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

• การกระตุ้นเส้นประสาทด้วยไฟฟ้า

เทคนิคการกระตุ้นด้วยไฟฟ้า เช่น การกระตุ้นกล้ามเนื้อด้วยไฟฟ้ากระแส Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation (TENS) ช่วยบรรเทาอาการปวด หรือลดความเจ็บปวดในพื้นที่ที่เป็นปัญหาได้

• การทำกายภาพบำบัด กายภาพบำบัดโดยนักกายภาพบำบัดผู้เชี่ยวชาญสามารถช่วยปรับปรุงการเคลื่อนไหวและลดความเจ็บปวดที่เกิดจากความเสียหายของเส้นประสาทและอาการเส้นประสาทอักเสบได้ ซึ่งจะต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้วย

• การใช้ยานวดเฉพาะที่

การทาครีมหรือขี้ผึ้งตามที่แพทย์กำหนดทาไปยังบริเวณที่ได้รับผลกระทบและนวดเบา ๆ สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดได้

• การใช้ยาแก้ปวด ยาต้านการอักเสบ

ยาแก้ปวดและยาต้านการอักเสบสามารถช่วยบรรเทาอาการเส้นประสาทอักเสบได้ เช่น  เช่น การใช้ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) กลุ่มโอปิออยด์ หรือยาต้านอาการซึมเศร้าบางชนิด นอกจากนี้การฉีดยาโดยตรงไปยังบริเวณเส้นประสาทที่ได้รับผลกระทบสามารถบรรเทาอาการได้ตรงจุดเช่นกัน

• การผ่าตัดเพื่อการรักษา

ในบางกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบรุนแรง หรือใช้แนวทางการรักษาทั่วไปแล้วไม่ดีขึ้น อาจจำเป็นต้องทำการผ่าตัดเพื่อแก้ไขการกดทับหรือซ่อมแซมเส้นประสาทที่เสียหาย

จะเห็นได้ว่าอาการเส้นประสาทอักเสบ หรืออาการของปลายประสาทอักเสบมีแนวทางในการรักษาที่หลากหลายมาก ๆ ซึ่งการที่ผู้ป่วยแต่ละคนจะรักษาด้วยวิธีใดวิธีหนึ่งนั้น แน่นอนว่าต้องได้รับการวินิจฉัยและได้รับการประเมินจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวางแผนการรักษาก่อนเป็นอันดับแรก เนื่องจากการรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของการอักเสบ และอาจมีการใช้แนวทางการรักษาหลายอย่างร่วมกัน เช่น มีการรับประทานยา กายภาพบำบัด หรือวิธีการอื่น ๆ ที่เหมาะสมเพิ่มเข้ามาในการช่วยบรรเทาอาการ ฟื้นฟูเส้นประสาทที่เสียหาย และปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้ที่มีอาการโรคปลายประสาทอักเสบหรืออาการเส้นประสาทอักเสบให้ดีขึ้นนั่นเอง