สำหรับผู้หญิง ‘จุดซ่อนเร้น’ เป็นบริเวณที่มีความซับซ้อนอ่อนไหวมากๆ หากดูแลผิดวิธี หรือปล่อยปละละเลย อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมา แต่สิ่งที่น่าเป็นห่วงมากกว่า คือหลายคนยังไม่เข้าใจการดูแลจุดซ่อนเร้นอย่างถูกวิธี บางคนดูแลมากไป ใช้สบู่ฆ่าเชื้อสวนล้างทุกซอกหลืบทุกวัน แต่บางคนก็ปล่อยจอยเกินไปไม่สนใจทำความสะอาดเลย และพอจุดซ่อนเร้นมีปัญหาขึ้นมา ก็ไม่กล้าปรึกษาใคร ไม่กล้าไปหาหมอ หรืออาจกำลังเข้าใจผิดคิดว่าไม่ได้มีปัญหา (แต่ที่จริงแล้วมี!)
แม้จุดซ่อนเร้นของสาวๆ จะซับซ้อน แต่วิธีการทำดูแลนั้นเป็นอะไรที่เรียบง่ายและไม่ยุ่งยากเลย แค่ต้องใช้ความเข้าใจที่ถูกต้องเท่านั้นเองค่ะ
วิธีดูแลสุขอนามัยให้กับจุดซ่อนเร้น
- ล้างด้วยน้ำสะอาดธรรมดา ใช้น้ำสะอาด (ที่เราแน่ใจว่าไม่มีสิ่งสกปรกหรือสารปนเปื้อน) ล้างทำความสะอาดที่จุดซ่อนเร้น ไม่จำเป็นต้องใช้สบู่หรือน้ำยาล้างเฉพาะจุด เพราะภายในช่องคลอดของผู้หญิงมีเชื้อจุลินทรีย์ตามธรรมชาติที่มีสภาวะเป็นกรดอ่อนๆ ช่วยป้องกันการเกิดเชื้อราอยู่แล้ว การใช้สบู่ล้างภายในจุดซ่อนเร้นบ่อยๆ อาจไปทำลายจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์เหล่านี้ จนทำให้ความเป็นกรดด่างเสียสมดุลไป สิ่งที่ตามมาคือช่องคลอดเราจะอักเสบและเป็นเชื้อราได้ง่าย (นานๆ ใช้ทีได้ แต่ไม่ควรบ่อย)
- ล้างทุกครั้งหลังเข้าห้องน้ำ หลังถ่ายหนักถ่ายเบาทุกครั้งควรล้างจุดซ่อนเร้นด้วยน้ำสะอาด แล้วใช้กระดาษชำระซับให้แห้ง อย่าปล่อยให้เปียกแฉะอับชื้นเพราะมันคือบ่อเกิดของเชื้อรา ห้ามเช็ดย้อนจากด้านหลังมาด้านหน้าเด็ดขาด เพื่อไม่ให้เชื้อโรคจากทวารหนักปนเปื้อนเข้าไปในช่องคลอด
- ไม่จำเป็นต้องสวนล้างเข้าไปข้างใน โดยทั่วไปคนในเมืองร้อนอย่างบ้านเรามักจะอาบน้ำวันละสองครั้ง การล้างจุดซ่อนเร้นขณะอาบน้ำด้วยน้ำสะอาดทุกวันก็ถือว่าเพียงพอแล้ว และไม่จำเป็นต้องสวนล้างเข้าไปภายในช่องคลอด เพราะจะทำให้ความเป็นกรดด่างเสียสมดุล ให้ล้างบริเวณด้านนอกก็พอ
- ใส่ใจช่วงวันนั้นของเดือนเป็นพิเศษ ช่วงเวลาที่มีประจำเดือนควรใส่ใจเรื่องความสะอาดและความอับชื้นของจุดซ่อนเร้นเป็นพิเศษ ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อยๆ ห้ามปล่อยให้หมักหมมตกค้างเป็นเวลานาน (อย่างน้อยเปลี่ยนแผ่นใหม่ทุกเช้า กลางวัน เย็น) และควรใช้ผ้าอนามัยที่สะอาดปลอดภัยได้มาตรฐานเท่านั้น
- ไม่ประแป้งแต่งน้ำหอม ไม่ควรทาแป้งที่มีสารทัลก์ (Talc) เป็นส่วนผสม เพราะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งรังไข่ และไม่จำเป็นต้องใช้น้ำหอมหรือครีมใดๆ เพื่อให้กลิ่นหอมหรือเพื่อบำรุงผิว เพราะอาจแพ้สารเคมีจนเกิดผื่นคัน บวม แดง หรืออักเสบได้
- เลือกใส่เสื้อผ้าที่เหมาะสม สวมใส่เสื้อผ้าที่สะอาด เหมาะสมกับสภาพอากาศ ไม่ใส่กางเกงที่ยังแห้งไม่สนิท หรือรัดแน่นเกินไป จนทำให้เกิดความอับชื้น ยิ่งถ้ามีเหงื่อออกรวมกับสารเคมีที่ปนอยู่ในเนื้อผ้าก็อาจทำให้จุดซ่อนเร้นมีอาการคันและระคายเคืองได้ง่าย
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ นอกจากน้ำจะมีประโยชน์ต่อส่วนอื่นๆ ของร่างกายแล้ว ยังดีต่อจุดซ่อนเร้นของเราด้วย เพราะช่วยลดภาวะช่องคลอดแห้งซึ่งทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย
ระวังภาวะติดเชื้อราในช่องคลอด
การดูแลจุดซ่อนเร้นผิดวิธี ไม่ว่าจะเป็นการใช้สบู่สวนล้างภายในจนทำให้ภาวะกรดด่างขาดความสมดุล หรือการปล่อยให้จุดซ่อนเร้นอับชื้นเป็นเวลานาน รวมไปถึงการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ทั้งหมดเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อราในช่องคลอดได้ทั้งนั้นค่ะ
เชื้อราที่ทำให้เกิดอาการอักเสบ มักมาจากเชื้อราในกลุ่ม Candida เช่น Candida Albicans ซึ่งอาการของโรคมีตั้งแต่เล็กน้อยไปจนถึงปานกลาง เช่น คันและระคายเคืองภายในช่องคลอด ตกขาวมีลักษณะผิดปกติ มีผื่นแดง บวม รู้สึกแสบร้อนโดยเฉพาะขณะมีเพศสัมพันธ์ หรือขณะถ่ายเบา เป็นต้น
นอกจากการดูแลผิดวิธี ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ที่ทำให้ติดเชื้อราในช่องคลอดด้วย เช่น ใช้ยาปฏิชีวนะติดต่อกันเป็นเวลานาน มีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนเพิ่มขึ้นจากการตั้งครรภ์ หรือกินยาคุมกำเนิดอยู่ หรือกำลังรักษาด้วยฮอร์โมนบำบัด ผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวาน และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ทั้งหมดนี้เป็นกลุ่มเสี่ยงที่ต้องระวังเป็นพิเศษ
หมั่นสังเกตสัญญาณเตือน
การดูแลจุดซ่อนเร้นให้สะอาดและถูกวิธี ไม่ใช่เรื่องพิเศษหรือแปลกใหม่ แต่เป็นสิ่งที่ผู้หญิงทุกคนควรใส่ใจอยู่แล้วในชีวิตประจำวัน และต้องหมั่นสังเกตความผิดปกติของจุดซ่อนเร้นเป็นประจำด้วยนะ ถ้าตกขาวมีกลิ่นหรือสีผิดปกติ หรือมีปริมาณมากจนผิดสังเกต เวลาปัสสาวะรู้สึกปวดแสบ มีอาการคันในช่องคลอด ช่องคลอดมีผื่นแดง บวม หรือมีอะไรบางอย่างแปลกไป ให้รีบไปหาหมอทันที
ถ้าพบความผิดปกติ ไม่ต้องตกใจ และไม่ต้องเขินอาย อย่าไปซื้อยามาทาหรือกินเองเพราะอาจทำให้อาการยิ่งแย่ลง ไปหาหมอเฉพาะทางดีที่สุด และอย่าลืมตรวจสุขภาพภายในเป็นประจำทุกปีอย่างน้อยปีละ 1 ครั้งด้วยค่ะ
อย่าปล่อยให้จุดซ่อนเร้นกลายเป็นสิ่งเร้นลับที่เต็มไปด้วยความเชื่อผิดๆ หรือต้องปกปิดเมื่อมีปัญหา เพราะว่าจุดซ่อนเร้นก็สำคัญไม่แพ้ส่วนไหนๆ ของร่างกาย
–
ที่มา:
thainews.prd.go.th
si.mahidol.ac.th
chulalongkornhospital.go.th
bumrungrad.com
